त्राटक ध्यान, जाणून घ्या ते करण्याचा सर्वात शक्तिशाली मार्ग

तणाव दूर करण्यासाठी आणि अस्वस्थ मन शांत करण्यासाठी तुम्ही त्राटक क्रिया करू शकता. हे शुद्धीकरण ध्यान तुमच्या आरोग्यासाठी देखील फायदेशीर आहे.

आधुनिक जीवनातील व्यस्त वेळापत्रकामुळे आपले शरीर खूप थकून जाते, तसेच सर्वीकडे तणावाचे वातावरण आहे. सर्व प्रयत्न करूनही तणाव फार लवकर दूर होत नाही. अशा स्थितीत शरीर आणि मन शांत करण्यासाठी योग आणि ध्यान यापेक्षा चांगले दुसरे काहीही नाही.

    त्राटक हे शतकानुशतके केले जाणारे एक कार्य आहे. त्राटक म्हणजे टक लावून पाहणे. असे मानले जाते की जेव्हा आपण आपली नजर एखाद्या विशिष्ट वस्तूकडे ठेवतो तेव्हा शरीराची हालचाल न करता मन स्थिर होते. एकंदरीत, तुमच्या भटक्या मनावर लक्ष केंद्रित करण्याचा आणि शांत करण्याचा हा सर्वोत्तम मार्ग आहे, जो तुमच्या मेंदूची नकारात्मक विचारसरणीचा सामना करण्याची क्षमता सुधारण्यासाठी ओळखला जातो. चला तर मग जाणून घेऊया त्राटक ध्यान करण्याचे फायदे.

त्राटक ध्यान तंत्राचे फायदे:

• एकाग्रता वाढवणे

       अशा अनेक क्रियाकलाप आहेत ज्यात खूप एकाग्रता आवश्यक आहे. परंतु दररोजच्या तणावामुळे आणि मानसिक आरोग्याच्या समस्यांमुळे अनेकांना एकाग्र होता येत नाही. जसे की, त्राटक हे एक ध्यान तंत्र आहे, ज्याचा उपयोग लक्ष केंद्रित करण्याची क्षमता मजबूत करण्यासाठी केला जातो. दीर्घकाळ केले तर व्यक्तिमत्वही सुधारू लागते.

• झोपेत सुधारणा

निद्रानाश हा एक सामान्य विकार आहे जो जीवनाच्या खराब गुणवत्तेशी संबंधित आहे. त्राटक हे योगाच्या 6 शुद्धीकरण तंत्रांपैकी एक आहे. ज्या लोकांना निद्रानाशाची समस्या आहे त्यांनी त्यांच्या झोपेच्या पद्धती सुधारण्यासाठी नियमितपणे त्राटक ध्यानाचा सराव करावा. हे निद्रानाश बरे करण्यास मदत करते.

• तणाव दूर करणे

त्राटक क्रिया नियमित केल्यास आरामासोबतच मनही शांत होते. ध्यान करताना तुम्हाला तुमचे लक्ष एका वस्तूवर केंद्रित करावे लागेल. यामुळे मनातील गोंधळ दूर होण्यास मदत होतेच पण मन शांत होते.

• दृष्टी सुधारणे

जर तुमची दृष्टी कमकुवत झाली असेल, तर ही क्रिया डोळ्यांशी संबंधित आजारांना प्रतिबंध, उपचार आणि बरे करण्यास मदत करते. त्राटक क्रिया केल्याने डोळ्यांचे स्नायू मजबूत होतात आणि दृष्टी चमत्कारिकरित्या सुधारते.

• त्राटक करण्यासाठी पद्धत:

त्राटक ध्यान अनेक प्रकारे करता येते, जसे की मेणबत्तीच्या ज्योतीवर, गोलाच्या टोकावर, पेन्सिलच्या टोकावर, बोटांच्या टोकावर.

• मेणबत्तीच्या ज्योतीवर

त्राटक क्रियेची सर्वात जुनी आणि लोकप्रिय पद्धत म्हणजे दिव्याच्या जळत्या ज्योतीवर ध्यान करणे.

1. यासाठी खूप अंधार असलेली खोली निवडा.
2. तुमच्या पाठीवर सरळ बसा आणि तुमचे मन शांत करा.
3. त्राटक सुरू करण्यापूर्वी प्राणायाम करा.
4. आता जळत्या ज्योतीवर डोळे लावा.
5. सुरुवातीस हा सराव एक मिनिट करा. नंतर तुम्ही त्याची वेळ वाढवू शकता.
6. रात्री झोपण्यापूर्वी ही क्रिया करणे टाळावे. यामुळे झोपेचा त्रास होऊ शकतो.

• काळजी घ्या

1. आजारपणाच्या दिवसात त्राटक क्रिया करणे टाळा.
2. जर तुमची डोळ्याची शस्त्रक्रिया झाली असेल तर ते करण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
3.  ही क्रिया केल्यानंतर डोळ्यांमध्ये जळजळ होत असेल तर डोळे चोळू नयेत.
4. त्राटक करताना काही अडचण येत असेल तर त्याचा वेळ कमी करा.

तुमचे मन आणि शरीर तणावमुक्त ठेवण्यासाठी त्राटक ध्यान करणे सुरू करा. काही वेळातच तुम्हाला ताजेतवाने वाटेल.

 नुकतेच योग धाम शिरपूर येथे योग शिबिर झाले, डॉ. वाडिले यांनी योगाचे महत्व सांगून साधकाकडून विविध योगासन करून घेतले. त्यासोबत त्राटकही होते. त्यात साधकांनी सहभागी होऊन लाभ घेतला.

अशा प्रकारचे उपक्रम तुमच्या आरोग्यासाठी नियमितपणे आयोजित केले जातात, योग प्रसार आणि योग प्रचारासाठी कृपया  योग धाम शिरपूरमध्ये सामील व्हा…